Οι σπίλοι, γνωστοί και ως “ελιές”, είναι το αποτέλεσμα του καλοήθους πολλαπλασιασμού κυττάρων που βρίσκονται φυσιολογικά στο δέρμα μας. Οι σπίλοι μπορούν να αφαιρεθούν επειδή μπορεί να θεωρηθούν ύποπτοι, επειδή είναι σε σημείο που δημιουργεί συχνά προβλήματα στην καθημερινότητα, είτε επειδή δημιουργούν αισθητικό πρόβλημα. Ο πλέον ενδεδειγμένος τρόπος αφαίρεσης των διαφόρων τύπων σπίλων θα πρέπει να αποφασιστεί σε συνεννόηση με τον Δερματολόγο.
- Συγγενής μελανοκυτταρικός σπίλος:
Μελαχρωματικές βλάβες του δέρματος που συνήθως υπάρχουν κατά τη γέννηση. Μπορεί να έχουν μέγεθος από πολύ μικρό έως πολύ μεγάλο. Όλοι οι συγγενείς μελανοκυτταρικοί σπίλοι πρέπει να ελέγχονται λόγω της αυξημένης συχνότητας ανάπτυξης κακοήθους μελανώματος
- Επίκτητοι μελανοκυτταρικοί σπιλοκυτταρικοί σπίλοι
Είναι συνήθως καλοήθεις μελαχρωματικές βλάβες που κατατάσσονται σε 3 κατηγορίες:
- Συνδεσμικοί, που εντοπίζονται στο όριο επιδερμίδας – χορίου
- Χοριακοί, που εντοπίζονται στο χόριο
- Μικτοί, που έχουν ιστολογική εικόνα συνδεσμικών και χοριακών σπίλων.
Οι ενδείξεις αφαίρεσης των επίκτητων μελανοκυτταρικών σπίλων βασίζονται σε δερματοσκοπικά κριτήρια και αφορούν
- Ασυμμετρία στο σχήμα
- Όριο – όταν η περιφέρεια είναι ακανόνιστη
- Χρώμα – συνύπαρξη αποχρώσεων φαιού, μαύρου και λευκού προκαλούν ανησυχία
- Διάμετρο – μεγαλύτερη από 6 mm μπορεί να αφορά συγγενή σπίλο και πρέπει να εξεταστεί
- Συμπτώματα – κνησμός, τραυματισμός, αιμορραγία
- Εντόπιση – θέσεις τραυματισμού, βλενογόνος, πρωκτογεννητική περιοχή
- Νεοεμφανιζόμενοι σπίλοι
Οι μελανοκυτταρικοί σπίλοι πρέπει να αφαιρούνται χειρουργικά και να γίνεται ιστολογική εξέταση, η καταστροφή τους με laser ή άλλους τρόπους δεν ενδείκνυται.
- Δυσπλαστικοί μελανοκυτταρικοί ή άτυποι σπίλοι
Είναι επίκτητοι σπίλοι με ακανόνιστη εμφάνιση που σχετίζονται με αυξημένη, εφ’ όρου ζωής, συχνότητα εμφάνισης κακοήθους μελανώματος και πρέπει να παρακολουθούνται δερματοσκοπικά ή να εξαιρούνται χειρουργικά με επακόλουθο βιοψία.
Είναι καλοήθεις όγκοι που μπορεί να εμφανιστούν σε οποιαδήποτε ηλικία. Σε ποσοστό 18% είναι παρόντες στη γέννηση.
Κυανοί σπίλοι που είναι μικρότεροι από 10mm και σταθεροί επί πολλά έτη δε χρειάζονται αφαίρεση. Μεγαλύτεροι όμως σε διάμετρο παρουσιάζουν μικρό κίνδυνο κακοήθους εξαλλαγής συνεπώς χρειάζονται παρακολούθηση και χειρουργική εξαίρεση όταν κρίνει ο δερματολόγος
- Σπίλος με άλω ή σπίλος Sutton
Παρατηρείται στις ηλικίες 3-45 ετών. Οι σπίλοι με άλω (λευκή περιφέρεια αποχρωματισμού) παρατηρούνται σε αδέλφια και σε άτομα με ιστορικό λεύκης σε ποσοστό 30%. Ύπαρξη κριτηρίων κακοήθειας πρέπει να εξετάζονται πάντα διότι άλως μπορεί να αναπτυχθεί και γύρω από μελανώματα.
Επίπεδη καφεοειδής κηλίδα που περιέχει μικρότερες σκούρες καφέ – μαύρες κηλίδες και βλατίδες.
Συνήθως είναι παρόν στη γέννηση αλλά και επίκτητος. Αυξάνεται σε μέγεθος ακολουθώντας την ανάπτυξη του παιδιού. Σπάνια εξαλλάσεται σε κακοήθες μελάνωμα, συχνά παραμένει ασυμπτωματικός και αμετάβλητος.
Πρέπει να παρακολουθείται ηλικιακά όπως και κάθε άλλος σπίλος. Η προφυλακτική χειρουργική εξαίρεση του δε συνίσταται.
Καλοήθες μικρό (0,6 – 1 cm) στρογγυλό οζίδιο που εμφανίζεται ξαφνικά στο πρόσωπο ενός παιδιού, συνήθως 3-13 ετών. Οι σπίλοι αυτοί θα πρέπει να εξετάζονται για χαρακτηριστικά ατυπίας και παρουσιάζουν μια περίπλοκη βιολογική συμπεριφορά.
Γενικά, η πιο διαδεδομένη πρακτική περιλαμβάνει την κλινική και δερματοσκοπική εκτίμηση των σπίλων έως και το 12ο έτος της ηλικίας και τη χειρουργική αφαίρεση των πιο άτυπων βλαβών.
