Φλεγμονώδεις νόσοι

Είναι μια συχνή και χρόνια φλεγμονώδης δερματοπάθεια. Οφείλεται σε ανώμαλο πολλαπλασιασμό των επιδερμιδικών κερατινοκυττάρων. Ενώ στο φυσιολογικό δέρμα τα κύτταρα της επιδερμίδας ανανεώνονται κάθε 28-30 ημέρες, στους ασθενείς με ψωρίαση ανανεώνονται σε 4-6 ημέρες. Αυτό προκαλεί σαφώς αφοριζόμενες ερυθηματολεπιδώδεις πλάκες που καλύπτονται από ασημένια, αργυρόχροα λέπια.

Αφορά μια γενετικά καθορισμένη ανοσολογική διαταραχή και δεν πρόκειται για μεταδοτική δερματοπάθεια. Το όνομά της προέρχεται από την αρχαία λέξη «ψώρο» που σημαίνει λέπι. Δεν πρέπει να συγχέεται με το άκαρι της ψώρας, παράσιτο που προκαλεί μια μεταδοτική ασθένεια.

Οι βασικοί τύποι της ψωρίασης είναι:

1. Ψωρίαση κατά πλάκας που είναι η συχνότερη μορφή και αφορά τους αγκώνες, τα γόνατα, το τριχωτό της κεφαλής αλλά σε σοβαρότερες μορφές της το κορμό και τα άκρα.
2. Σταγονοειδής ψωρίαση που παρουσιάζεται συχνότερα στον κορμό και στα άκρα σε παιδιά και εφήβους 2-4 εβδομάδες μετά από λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού από β-αιμολυτικό στρεπτόκοκκο (αμυγδαλίτιδα ή φαρυγγίτιδα)
3. Ανάστροφη ψωρίαση που αφορά κυρίως τις μασχάλες, τα γεννητικά όργανα, τις υπομαστικές πτυχές. Τα χαρακτηριστικά λέπια της ψωρίασης απουσιάζουν από αυτή τη μορφή λόγω της εφίδρωσης της περιοχής που διαβρέχει τις βλάβες
4. Η φλυκταινώδης ψωρίαση των παλαμών και των πελμάτων ως την εντοπισμένη της μορφή, καθώς και τη γενικευμένη φλυκατινώδη ψωρίαση που συνήθως αφορά επιπλοκή της κατά πλάκας ψωρίαση λόγω λήψης φαρμάκων ή λόγω απότομης διακοπής χρόνιας φαρμακευτικής αγωγής.
5. Ερυθροδερμική ψωρίαση, σοβαρή μορφή που απαιτεί νοσηλεία και χαρακτηρίζεται από καθολική φλεγμονή και ερυθρότητα του δέρματος
6. Η ψωρίαση των ονύχων που μπορεί να αφορά και τη μοναδική εκδήλωση της νόσου ή και να συνοδεύει μια από τις άλλες μορφές της νόσου
7. Ψωριασική αρθρίτιδα με προσβολή των αρθρώσεων και χαρακτηριστικές αλλοιώσεις των νυχιών

Θεραπεία

1. Ειδικό διαιτολόγιο βασιζόμενο στην πρόληψη και αντιμετώπιση μεταβολικών διαταραχών (παχυσαρκία, υπερλιπιδαιμία, υποασβεστιαιμία)
2. Γενικά μέτρα όπως αποφυγή τριβής και πίεσης του δέρματος με στενά ενδύματα ή υποδήματα, τραυματισμών, τατουάζ, ηλιακών εγκαυμάτων και ψυχικού στρες καθώς μπορεί να επισπεύσουν ή να επιδεινώσουν την εκδήλωση της νόσου
3. Φωτοθεραπεία με υπεριώδεις ακτίνες Β στενού φάσματος UVB nb 311 κυρίως σε σταγονοειδή ή κατά πλάκας ψωρίαση με λεπτές, μη διηθημένες πλάκες
4. Φωτοχημειοθεραπεία PUVA υπεριώδης ακτίνες Α (320-400 nm) μετά από χορήγηση φωτοευαισθητοποιητών ουσιών που ονομάζονται ψωραλένια και είναι φυτικής προέλευσης. Η PUVA πραγματοποιείται σε ειδικούς θαλάμους που περιβάλλονται από πολλαπλές λυχνίες εκπομπής ακτινών UVA. Είναι εξαιρετική θεραπευτική προσέγγιση για διηθημένες, παχύτερες υπερκερατωτικές ψωριασικές πλάκες.
5. Τοπική αγωγή με μαλακτικά αλλά και θεραπευτικούς παράγοντες όπως το σαλυκιλικό οξύ, η ουρία, η πίσσα, τα τοπικά κορτικοστεροειδή, τα ανάλογα της βιταμίνης D (καλσιποτριόλη), ως μονοθεραπεία ή συνδυαστικά
6. Συστηματική θεραπεία. Η επιλογή της κατάλληλης θεραπείας είναι συχνά δύσκολη υπόθεση λόγω της χρονιότητας της νόσου, των πολλών υποτροπών αλλά και της τοξικότητας των φαρμάκων. Οι ασθενείς με ψωρίαση χρήζουν συνεχή παρακολούθηση από το δερματολόγο τους. Φάρμακα όπως τα ρετινοειδή (ασιτρετίνη), η μεθοτρεξάτη, η κυκλοσπορίνη, τα συστηματικά γλυκοκορτικοειδή έχουν δοκιμαστεί ανάλογα με τη βαρύτητα και τον τύπο της νόσου.
7. Οι βιολογικοί παράγοντες είναι σύγχρονη θεραπευτική προσέγγιση στη θεραπεία της ψωρίασης με κλινική εμπειρία της ιατρικής κοινότητας τα τελευταία 18 χρόνια. Είναι ενέσιμες θεραπείες που στοχεύουν σε συγκεκριμένα μόρια (TNF-a) και φλεγμονώδεις ή ανοσολογικές επιδράσεις στο μονοπάτι παθογένειας τη ψωρίασης.